15.05.2014 tarih ve 29001 sayılı Resmi Gazete'de yayınlanmış olan Tıbbi Cihaz Satış, Reklam ve Tanıtım Yönetmeliği (yönetmeliğe ulaşmak için tıklayınız) kapsamında tıbbi cihaz satış merkezlerinin ya da diş protez laboratuvarının bulundukları binada dişhekimliği muayenehanesi açılıp açılamayacağı hususunda hukuk müşavirliğimizce sunulmuş olan hukuki görüşe göre;
Anılan Yönetmelik'in 'Kapsam' başlıklı 2. Maddesine baktığımızda, maddenin 2. Fıkrasında, 7/12/2005 tarihli ve 26016 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Diş Protez Laboratuvarları Yönetmeliği kapsamına giren diş protez laboratuvarları bu Yönetmeliğin kapsamı dışındadır.' Düzenlemesine yer verilerek diş protez laboratuvarlarının Yönetmelik kapsamına alınmadığı görülmektedir. Dolayısıyla Tıbbi Cihaz Satış, Reklam ve Tanıtım Yönetmeliği bir diş protez laboratuvarı bulunan binada dişhekimliği muayenehanesi açılmasının önünde engel oluşturan bir hüküm içermemektedir.
Yönetmelik kapsamındaki tıbbi cihazları satan merkezler yönünden ise, Yönetmelik'in 34. Maddesinin 1. Fıkrasında 'Sağlık kurum ve kuruluşlarının bulunduğu bina, müştemilatı ve hizmet veren sağlık tesisine ait sağlık alanı imarlı yerlerde satış merkezi açılamaz.' Yönünde bir sınırlama yer almaktadır.
Esasen dişhekimliği mesleğine ilişkin temel kurallar 1219 sayılı Tababet ve Şuabatı Sanatlarını Tarzı İcrasına Dair Kanun'da düzenlenmiş olup, mesleğe ilişkin uygulamayı gösteren mevzuat ise Ağız ve Diş Sağlığı Hizmeti Sunulan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik'tir. Gerek 1219 sayılı Kanun'da gerekse ilgili Yönetmelikte tıbbi cihaz satış merkezlerinin bulundukları binada diş hekimliği muayenehanesi açılamayacağına ilişkin sınırlayıcı bir hüküm bulunmamaktadır. Tıbbi Cihaz Satış, Reklam ve Tanıtım Yönetmeliği ise esas itibariyle tıbbi cihaz satan merkezlerin açılma ve faaliyet konularına ilişkin düzenleme ve sınırlamalar içermektedir.
Bu anlamda Yönetmelik'in 34. Maddesi gereği, tıbbi cihaz satan merkezleri diş hekimliği muayenehanesi bulanan binalarda açılamayacak olmakla birlikte, yasağı yorum yoluyla genişleterek tıbbi cihaz satan merkezlerin bulundukları binada dişhekimliği hizmeti veren sağlık kuruluşlarının açılmasının da yasak olduğunu söylemek hukuken mümkün görülmemektedir.
Ancak tıbbi cihaz satan merkezlerin bulundukları binada dişhekimliği hizmeti veren sağlık kuruluşlarının açılması halinde Yönetmelik sınırlaması nedeniyle aynı binada olmaması gereken iki kuruluşun birlikte çalışır hale geleceği ve Yönetmelik'in sınırlayıcı hükmü ile güdülen amacın ihlal edilmiş olacağı da malumdur.
Nitekim söz konusu yasakla hedeflenen amacın, tıbbi cihaz satan merkezlerin sağlık kuruluşlarının hasta potansiyelinden yararlanmalarına ya da sağlık kuruluşları ile uygun olmayan biçimde hasta yönlendirme ilişkilerine girmelerine en azından fiziksel olarak olanak sağlamamaktır. Bu yönde benzer hükümler farklı nitelikteki sağlık kuruluşlarına ilişkin mevzuatta da bulunmaktadır. Örneğin Ayakta Teşhis Ve Tedavi Yapılan Özel Sağlık Kuruluşları Hakkında Yönetmelik'in 'Uyulması gereken diğer hususlar' başlıklı 31. Maddesinin 1. Fıkrasının (l) bendinde 'Optisyenlik müessesesinin bulunduğu bina ve bahçesi ile müştemilatı içerisinde göz hastalıkları uzmanının mesleğini icra ettiği muayenehane ve diğer sağlık kuruluşları faaliyet gösteremez.' Yönünde sınırlayıcı bir düzenleme bulunmaktadır.
Hal böyleyken konulan sınırlamanın amacını da esas alarak, aynı binada bulunma yasağının, dişhekimliği mesleği ile bağı olan cihaz ve ürünleri satan merkezlerle sınırlı olmak üzere dişhekimliği hizmeti veren sağlık kuruluşlarına da uygulanabileceği yönündeki görüşü bilgilerinize sunar, çalışmalarınızda kolaylıklar dileriz.
