MUAYENEHANE BİLGİ YÖNETİM SİSTEMİ (MBYS) HAKKINDA BİLGİLENDİRME

Sağlık Bakanlığı'nın, mesleğini serbest olarak yürüten hekim ve dişhekimlerinin hasta bilgilerini Muayenehane Bilgi Yönetim Sistemi'ne girmelerini talep etmesi üzerine 9 Ocak tarihinde MBYS’ye yönelik bir bilgi notu ile itiraz dilekçesi iletmiştik. Sağlık Müdürlüğü'nün 1 Mart 2023'ten itibaren rutin denetlemelere başladığı bilgisi ve İl Sağlık Müdürlüklerinin, MBYS'ye veri girişi yapmayan dişhekimleri hakkında tutanak tutmaya ve yaptırım uygulamaya başladığı bilgisinden dolayı son zamanlarda birçok hekimin konuya ilişkin tereddütleri, soruları olduğunu görmemiz üzerine bazı hatırlatmalar yapmak ve bilgi vermek istiyoruz.

Bildiğiniz üzere; Sağlık Bakanlığı 12.3.2021 tarihinde bir yazı yayınlamış, mesleğini serbest olarak yürüten hekim ve dişhekimlerinin hastalarına ait kişisel ve sağlık bilgilerini Muayene Bilgi Yönetim Sistemi’ne girmelerini istemişti. Bu yazının iptali istemiyle Türk Tabipleri Birliği ve Türkiye Psikiyatri Derneği tarafından açılan davada Danıştay 10.Dairesi oybirliği ile işlemin yürütmesinin durdurulmasına karar vermişti. Danıştay’ın yürütmeyi durdurma kararına ilişkin dava kararı Ek-1’de sizlere iletilmiştir.

Sağlık Bakanlığı söz konusu karara itiraz etmiş, Danıştay İdari Dava Daireleri Kurulu (İDDK) Bakanlığın itirazını oy çokluğu ile kabul etmişti. İDDK’nın yürütmenin durdurulması isteminin reddine ilişkin kararı Ek-2’de belirtilmiştir.

İDDK’nın bu kararının ardından Sağlık Bakanlığı tüm taşra teşkilatlarına “Veri Gönderimi” konulu 28.12.2022 tarih ve E-75730711-719 sayılı bir yazı iletmiştir. Sağlık Bilgi Sistemleri Genel Müdürlüğü’nün ilettiği yazı Ek-3’te sunulmuştur.

6 Ekim 2022 tarihli resmi gazetede yayınlanan “Ağız Diş Sağlığı Hizmeti Veren Özel Kuruluşlar” hakkındaki yönetmeliğimize TDB 3 Aralık 2022 tarihinde yürütmeyi durdurma ve iptal davası açtı ancak TDB'nin iptali için açtığı dava henüz sonuçlanmadı. Bu dava sonucunda iptal kararı verilme ihtimalinin bulunması karşısında, hukuka uygun olmayan ve bir kere yapıldığında artık geri almanın mümkün olmadığı bir veri aktarımını gerçekleştirmenin, Türk Ceza Kanunu’nun 134.maddesinde düzenlenen özel hayatın gizliliğini ihlal suçu ile 136.maddesinde düzenlenen kişisel verileri hukuka aykırı olarak verme suçunu oluşturabileceğini değerlendirmekteyiz. Bu noktada daha önce de belirttiğimiz hukuki nedenlerle hastalarının kişisel ve sağlık verilerini Bakanlığın merkezi veri sistemine aktarmak istemeyen meslektaşlarımız için Ek-4’te İl Sağlık Müdürlüğü’ne verilmek üzere dilekçe örneği iliştirilmiştir.

Ancak Danıştay’da görülen davada yürütmenin durdurulmasına karar verilmesi durumunda kararın gerekçesine uygun olarak ilgili elektronik sistemin kullanılmaması veya Bakanlığa kişisel sağlık verilerinin aktarılmaması mümkün olabilecektir.

Danıştay Kararının gecikmesi halinde, 01.03.2023 tarihinden sonra, hasta kayıtlarını elektronik ortamda tutarak Bakanlığa aktarmak istemeyen sağlık kuruluşlarına yaptırım uygulanması halinde iptali için yürütülecek hukuksal süreçte Odamız Hukuk Bürosu gerekli desteği sağlayacaktır.

Bu aşamada yeni açılacak sağlık kuruluşlarının ruhsat alabilmeleri için, mevcut sağlık kuruluşlarının da aynı şekilde hasta kayıtlarının elektronik ortamda kaydedilmesi için sistem kurmaları gerekmektedir. Şu an bakanlığın anlaşmalı olduğu 21 firmanın yanı sıra Sağlık Bakanlığı’nın ücretsiz uygulaması olan ve İl Sağlık Müdürlüğü Bilgi İşlem’e giderek kullanıcı adı ve şifre edinilmesi halinde MBYS’yi kullanabilirler. 6698 Sayılı Kanunun 6. maddesi uyarınca veri aktarımı için açık rıza gerektiğinden hastalarının sağlık verilerini aktarmak isteyen ve veri sistemlerine entegre olmak isteyen meslektaşlarımız için Sağlık Bakanlığı’na Sağlık Verilerinin Aktarımına İlişkin Aydınlatma Metni ise Ek-5’te sunulmuştur.  Bu formu kullanarak isteyen meslektaşlarımız, hastaların rıza göstermediğini ve bu nedenle veri girişlerinin yapılamadığını da belirtebilirler.  

Odamız ve hukuk büromuz ile birlikte yeniden hazırladığımız bu bilgilendirmede, konuya ilişkin yazılı bir tebligat alan, yaptırıma uğrayan, daha fazla bilgi almak isteyen, soru ve çekinceleri olan meslektaşlarımız açısından daha anlaşılır olabilmesi için soru-cevap şeklinde düzenleyip bazı eklemeler yaptık. Bu soru-cevap dökümanını Ek-6’da bulabilirsiniz.

Denetim sonrasında tarafınıza gönderilen savunma istem yazılarına verebileceğiniz cevabi yazıya  Ek-7'den ulaşabilirsiniz.