Sevgili Meslektaşlarımız,
Hükümet bayram öncesi (26.ağustos.2011) çıkardığı 650 Sayılı KHK ile diş hekimlerine ve hekimlere getirilen çalışma yasakları ve ne yapacakları hakkında meslektaşlarımızdan konuya ilişkin çok sayıda soru gelmiştir. Aşağıda meslektaşlarımıza bulundukları kurumlara göre bilgi ve önerileri içeren hukuk danışmanımız Av. Ziynet Özçelik’ in hazırladığı açıklama metnimiz yer almaktadır.
Çalışmalarınızda kolaylıklar dileriz.
Ankara Dişhekimleri Odası Yönetim Kurulu
650 SAYILI ‘TAM GÜN’ KHK -YAPILACAKLAR
1- 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu kapsamında memur olan diş hekimlerinden muayenehanesi olanlar:
657 sayılı Devlet Memurları Kanunun 28. maddesine bir ek yapılarak kamu sağlık kuruluşlarında çalışan diş hekimlerinin mesai dışında muayenehane açarak ya da herhangi bir kuruluşta çalışarak meslek icra etmeleri yasaklanmıştır. Yasak geçiş dönemi hükmü olmadığından 26 Ağustos 2011 tarihinde yürürlüğe girmiştir. Esasen Anayasanın 2. maddesi uyarınca Sağlık Bakanlığı’nın bir genel yazı ile bu konuda gerekli geçiş süresini hekimlere tanıması zorunludur.
Bu nedenle diş hekimlerinden muayenehanesi olanlar, çalıştıkları sağlık kuruluşu aracılığı ile ya da doğrudan İl Sağlık Müdürlüklerine aşağıdaki şekilde bir dilekçe ile başvurabilirler: “650 Sayılı KHK hükümleri uyarınca her türlü hukuksal hakkım saklı kalmak üzere muayenehanemdeki serbest diş hekimliği faaliyetini durdurdum. Uygulama işlemleri çerçevesinde gereğini yapabilmem için; Anayasa Mahkemesi’nin 5947 Sayılı Yasaya ilişkin verdiği iptal kararı, Sağlık Bakanlığı’nın 16 Temmuz 2010 tarihli açıklamasına ilişkin Danıştay 5. Dairesinin iptal kararı ışığında 650 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname hükümlerinin uygulanmasının ne şekilde yapılacağına ilişkin bilgilerin tarafıma bildirilmesi talebimi bilgilerinize sunarım. Saygılarımla”
Bu veya benzeri bir başvuruya yanıt verilmesi ya da doğrudan diş hekimlerine yönelik bir duyurunun iletilmesi halinde, muayenehanelerin kapatılması yönündeki işlemle birlikte dayanak KHK hükümlerinin Anayasaya aykırılık itirazını içeren bir iptal davası yürütmeyi durdurma talebi ile idare mahkemesinde açılabilir. Genel nitelikte bir uygulama işlemi olması halinde bu işleme karşı doğrudan bir hukuki girişim başlatmak olanaklıdır.
Bilindiği üzere KHK hükümlerine karşı Türk Diş Hekimleri Birliği, Diş Hekimleri Odaları’nın ya da diş hekimlerinin doğrudan Anayasa Mahkemesi’nde iptal davası açma hakları yoktur. 12 Eylül 2010 tarihinde yapılan referandumla kabul edilen Anayasa değişiklikleri içindeki bireysel başvuru hakkı bu konuyu kapsamamaktadır. Bu hükümlere karşı doğrudan anamuhalefet partisi olarak Cumhuriyet Halk Partisi ya da 105 milletvekili 26 Ağustosu takip eden 60 gün içinde Anayasa Mahkemesinde iptal davası açabilir.
Memur diş hekimlerinin muayenehaneleri il sağlık müdürlükleri tarafından kapatılabilecektir. Yapılan bildirime karşın diş hekimlerinin çalışmalarına devam etmeleri halinde 657 sayılı Kanunun 125. maddesi uyarınca kademe ilerlemesinin durdurulması cezası verilebilir. Memur diş hekimleri muayenehanelerinin kapatılması ya da ceza verilmesi işlemlerine maruz kalmaları halinde bu işlemlere karşı idari yargıda iptal davası açabilir. Bu davada yasağa ilişkin Kanun hükmünün anayasaya aykırılığını ileri sürüp, itirazın görüşülmek üzere Anayasa Mahkemesine gönderilmesini isteyebilirler.
2- Diş Hekimliği Fakültesi öğretim üyeleri:
KHK’ ye göre öğretim üyeleri, yalnızca eğitim ve araştırma faaliyetlerinde bulunmak, döner sermaye faaliyetleri kapsamında gelir elde edilen faaliyetlerde bulunmamak ve hiçbir biçimde ek ödeme almamak kaydı ile mesai sonrası sağlık kuruluşlarında ya da muayenehanelerinde çalışabilecektir. Mesai sonrasında üniversite dışında çalışan öğretim üyelerinin; rektör, dekan, enstitü, yüksekokul ve konservatuar müdürü, bölüm başkanı, anabilim ve bilim dalı başkanı, başhekim ve bunların yardımcısı olmaları yasaklanmıştır.
Öğretim üyeleri, diş hekimliği fakültesi dekanlıklarına birer dilekçe vererek, Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı’ndan görüş alınarak yapılacak uygulamanın kendilerine bildirilmesini isteyip gelecek yanıta göre mevcut durumlarını gözden geçirebilirler. Bu kapsamda verecekleri dilekçede; Anayasa’nın 130. maddesi ve Anayasa Mahkemesi’nin 5947 sayılı Yasa ile getirilen çalışma yasağını iptal ettiği kararı ışığında fakültede yaptıkları bütün görevleri sıralayıp, tıp fakültesi öğretim üyesi olarak bu görevlerden hangilerini nasıl yapacakları hakkında uygulamayı gösterir bilgilerin verilmesini isteyebilirler.
Tıp Fakültelerinde mesai sonrası serbest çalışan öğretim üyeleri, Anayasanın 130. maddesi uyarınca öğretim üyesi işlevini yerine getirmeye, uygulamalı olarak ileri sağlık hizmeti vererek eğitim vermeye devam etme hakkına sahiptir. Ancak KHK ile getirilen yasak sonucunu temel işlevlerini yerine getirdikleri için muayenehanelerinin kapatılması, özel sağlık kuruluşlarında çalışma ruhsatlarının iptal edilmesi gibi yaptırımlarla yüz yüze gelebilirler. Bu işlemlere karşı dayanak KHK hükmünün anayasaya aykırılığını ileri sürerek idari yargıda yürütmenin durdurulması istemi ile iptal davası açabilirler.
3- Özel Sağlık Kuruluşlarında, vakıf üniversitelerinde ve muayenehanelerinde çalışan diş hekimleri:
650 Sayılı Kanun Hükmünde Kararnamede bu grupta yer alan diş hekimlerinin çalışma koşullarında değişiklik yapan hükümler yoktur.